Informatie over COPD

COPD is een longziekte waarbij uw longen zijn beschadigd. Ademen is moeilijker en u heeft minder energie. De afkorting COPD staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease (Chronische Obstructieve Long Ziekte).

Als u COPD heeft, ademt u moeilijker omdat uw longen beschadigd zijn. U heeft minder zuurstof. Daardoor kunnen normale dingen lastig zijn. Zoals traplopen, boodschappen doen of aankleden.

Uw longen kunnen niet voldoende zorgen voor een goede ademhaling. Vergelijk het met een tankwagen waar zo’n tienduizend liter zuurstof in kan. Een gezonde volwassene heeft ongeveer die hoeveelheid zuurstof per dag nodig. Bij COPD lukt het soms slechts een halve tankwagen per dag in en uit te ademen.

Wat kunt u zelf doen?

U kunt zelf veel doen om de klachten bij COPD te verminderen.

Stoppen met roken en/of vraag uw omgeving niet te roken
Stoppen met roken is het belangrijkste. Hiervoor is het nooit te laat. Door geen rook in te ademen, vermindert de chronische ontsteking en beschadiging van uw longen. Heb even geduld! Het duurt vaak enkele maanden voordat u minder last heeft van hoesten en slijm.

Beweeg voldoende
Wandel, fiets of zwem bijvoorbeeld een half uur per dag. Stofzuigen, tuinieren en traplopen tellen ook mee. Ook als u kortademig bent bij inspanning, is het belangrijk om voorzichtig te blijven oefenen. Uw conditie zal daardoor altijd verbeteren. Bepaalde ademhalingsoefeningen verminderen het gevoel van kortademigheid. De fysiotherapeut kan u hierbij begeleiden.

Eet gezond
Mensen met COPD hebben extra energie nodig, omdat ze veel energie verbruiken. Soms is het moeilijk voldoende te eten, bijvoorbeeld als u maar weinig inspanning kunt leveren. Bij overgewicht is het belangrijk dat u gezond eet en meer beweegt. Met een gezond gewicht voelt u zich beter en heeft u meer energie. Begeleiding door een diëtist kan uitkomst bieden.

Haal de griepprik
De jaarlijkse griepprik verkleint de kans op het krijgen van griep en daarmee de longaanvallen die hierbij kunnen optreden.

Behandeling

Binnen het zorgprogramma kunt u rekenen op minimaal onderstaande zorg:

Controle (minimaal jaarlijks) door uw huisarts of praktijkondersteuner en/of gespecialiseerde verpleegkundige.
Deze controle bestaat uit:
- het bepalen van uw ziektelast
- bespreken van problemen die u ondervindt bij bijvoorbeeld het stoppen met roken
- bespreken hoe u met de ziekte omgaat
- bespreken en eventueel aanpassen van uw individuele zorgplan
- indien van toepassing: controle van inhalatietechniek en therapietrouw
- aandacht voor voldoende beweging, adequate voeding en lichaamsgewicht
- inspectie van gewicht en beluisteren van uw longen
- eventueel longfunctieonderzoek
- longfoto als hier reden voor is
Ondersteuning van uw huisarts en praktijkondersteuner bij een longaanval.
Ondersteuning bij het stoppen met roken, indien noodzakelijk.
Ondersteuning van een diëtist, indien noodzakelijk.
Indien van toepassing kunt u voor een advies over uw beweeggedrag en een beweegonderzoek worden verwezen naar een fysiotherapeut.

Persoonlijk behandelplan

In nauw overleg met u wordt een persoonlijk behandelplan opgesteld. Hierin staat concreet welke zorg u belangrijk vindt, wat u zelf wilt doen en welke begeleiding er verder nodig is.

Behandelteam

Huisarts: stelt de diagnose vast en schrijft zo nodig medicatie voor. Is ook de contactpersoon bij plotseling verergeren van klachten of als er andere klachten bijkomen.
Praktijkondersteuner: is binnen het zorgprogramma het centrale aanspreekpunt als het gaat om bijvoorbeeld medicatie en onderzoek. Hij/zij coördineert het zorgprogramma, draagt bij aan de diagnosestelling, geeft voorlichting en doet de controleafspraken. Hij/zij helpt de patiënt bij het formuleren van gezondheidsdoelen in het individuele zorgplan.
Assistent(e): ondersteunt (o.a. administratief) de huisarts en praktijkondersteuner.
Apotheek: levert en bewaakt de medicatie.
Diëtist(e): ondersteunt bij een ‘dieet op maat’.
Fysiotherapeut: helpt conditie of spierkracht te verbeteren, individueel of in een beweegprogramma.
Praktijkondersteuner GGZ: helpt bij psychische problemen die te maken hebben met de COPD, ook in relatie tot werk of gezin.
Longarts: ondersteunt de huisarts bij het beoordelen van de longfunctietesten en het geven van behandeladviezen. Draagt daarnaast bij aan deskundigheidsbevordering van huisartsen en praktijkondersteuners.

Uitwisseling van gegevens
Om u zo goed mogelijk te kunnen helpen is het belangrijk dat deze zorgverleners beschikken over actuele gegevens rond uw ziekte en behandeling. Deze gegevens worden, met uw toestemming, binnen een beveiligde omgeving gedeeld. Meer informatie hierover leest u in de privacyverklaring.

Kosten behandeling

Deelname aan het zorgprogramma COPD valt onder de basiszorg. Nadat de diagnose COPD is gesteld, worden alle consulten van huisarts en de praktijkondersteuner vergoed. Ook de longfunctietest wordt vergoed, mits deze in de huisartsenpraktijk uitgevoerd wordt. Ondersteuning van de diëtiste wordt bij een verwijzing door de praktijkondersteuner of de huisarts geheel vergoed.

Aan een aantal onderdelen van het zorgprogramma zijn wel kosten verbonden:

medicatie; eigen risico
beweegprogramma’s of groepscursus; afhankelijk van de aanvullende verzekering
fysiotherapie; afhankelijk van uw aanvullende verzekering en Stroomschema COPD vergoeding (pdf)

Links naar betrouwbare informatie

Thuisarts.nl – informatie over COPD

Beweegtips bij longziekten

Informatie Longfonds

Corona en COPD (informatie Longfonds)